
Av. Ünsal KIZILCA
ARAÇ DEĞER KAYIPLARININ TESPİTİ
ARAÇ DEĞER KAYIPLARININ TESPİTİ
Motorlu araç bir keze kaza geçirdi mi ikinci el piyasa değerleri hemen düşer. Kimse kaza geçirmiş bir arabayı ikinci elden almak istemez. Aracın gördüğü hasar son derece güzel bir işçilikle onarılmış olsa da, onarım sırasında orijinal parçalar kullanılmış olsa da bu durum değişmez. Hatta araç kendi servisinde onarılmış olsa bile bir kere değer kaybetmiştir artık. Özenle kullanılmış bir araç ile kaza gören bir aracın piyasa değerlerinin aynı olması beklenemez.
Sigorta şirketleri araçların bu şekilde değer kaybetmesi yüzünden yapılan tazminat taleplerini kabul etmemektedir. Ancak bazı sigorta şirketleri ilave güvence olarak kasko sigorta yapılırken araç değer kaybını da sigorta kapsamına almaktadır. Böyle bir güvence alınmışsa sigorta şirketi araç değer kaybını poliçe koşulları gereğince ödeyecektir.
Araç değer kaybı talepleri yanında çoğu zaman ikame araç ve kazanç kaybı taleplerine de rastlanmaktadır. Kaza geçiren araç sahibi aracın onarımı süresinde bir araç kirlamak zorunda kalmışsa genelde bu harcamalarını da aracın değer kaybı ile birlikte talep eder. Buna ikame araç bedeli denmektedir. Bunun yanında araç ticari amaçla kullanılıyorsa ve kaza yüzünden araç sahibi ticari faaliyetlerini yürütememişse, bu kazanç kayıplarını da aracın değer kaybı ile birlikte talep ediyor olabilir. Bu şekildeki kazanç kayıpları da, aracın onarım gördüğü dönemde kullanılamaması yüzünden uğranılan bir başka maddi kayıptır.
Trafik kazası sonucunda mağdur olan ve değer kaybı ile birlikte ikame araç ve kazanç kaybı yaşayan araç sahibi, bu bedelleri ancak dava açmak suretiyle kazaya neden olan kusurlu araç sürücünden veya aracın sahibinden ya da her ikisinden birden talep edebilir.
Kaza yüzünden karşı karşıya kalınan, aracın değer kaybı talebinin yapılabilmesi için şu koşulların oluşması aranmaktadır:
· Kazada karşı tarafın kusurlu olması gerekir. Aracında değer kaybı meydana gelen araç sahibi, varsa kendi kusuru oranında eksik tazminat talep edecektir.
· Aracını hasar gören bölgeleri veparçaları, daha önce başka bir kazada hasar görmemiş olmalıdır. Araç bir şekilde onarım görmüşse değer kaybı tazmin talebi geçerli olmayacaktır.
· Boya işlemi yapılmadan değişim gerektiren farlar, silecekler, jantlar, camlar, stop lambaları ve benzeri parçalar ile araç tamponları ve boyanan plastik kaporta aksamı için değer kaybı tazmin talebi yapılamaz.
· Araçtaki değer kaybı, ikame araç bedeli ve kazanç kaybı talebi, kazanın meydana geldiği tarihten itibaren iki yıl içinde yapılmış olmalıdır. Bu zamanaşımı süresi dışında yapılacak tazmin talepleri kabul edilmez.
Bir Yargıtay kararında şu şekilde ifadeler yer almıştır: Tamamen onarılmış olsa da, kaza geçiren araç, kazanın izlerini taşıyacaktır. Bu nedenle araç onarıldıktan sonra piyasa değeri, kazadan önceki değerinden düşük olacaktır. Araç mükemmel derecede onarılmış olsa bile değeri, kural olarak aynı nitelikteki kaza geçirmemiş bir aracın değerinden düşük olacaktır. Bu da değer kaybı demektir ve hasara neden olan kişi, tazmin etmek zorundadır.
Zarar gören aracın değer kaybını hesaplamak için kullanılan kesin bir formül yoktur. Hesaplama yapılırken birçok değişken dikkate alınır. Aracın marka, model, kullanım şekli ve ikinci el piyasa koşulları dikkate alınarak değer kaybı hesaplanır. Avrupa ve Amerika’da bazı matematiksel formüller kullanılmaktadır. Bizde de Hazine Müsteşarlığı tarafından örnek bir çalışma yapılmıştır ancak henüz taslak durumundadır.
Genel olarak hesaplamalarda şu değişkenler kullanılmaktadır:
· Aracın piyasada satın alınma gücü
· Aracın kilometresi
· Yedek parça bulma imkanı
· Kullanılan yedek parçanın cinsi
· Değişen parçanın araç üzerindeki yeri
· Parça değişiminde uygulanan yöntem
· Hasar göre gören parça sayısı
· Yapılan onarımın kalitesi
· Daha önce aracın hasar görüp görmediği
· Hasar görmüşse sayısı
· Onarımın yetkili serviste yapılıp yapılmadığı
Okunma Sayısı : 1269

Av. Ünsal KIZILCA Diğer Yazıları
- TRAFİK KAZALARINDA KUSUR ORANINA İTİRAZ
- AVUKATLAR İÇİN MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI
- DOKTORLAR İÇİN MESLEKİ SORUMLULUK SİGORTASI
- TRAFİK KAZALARI VE NEDENLERİ
- KAZA TESPİT TUTANAĞI VE KUSUR ORANLARI
- MADEN İŞÇİLERİ İÇİN FERDİ KAZA SİGORTASI
- ÖZEL SAĞLIK SİGORTASINDA TEMİNAT DIŞINDA KALAN DURUMLAR
- İŞ HUKUKUNDA MOBBİNG 2
- İŞ HUKUKUNDA MOBBİNG 1
- İŞ KANUNUNA GÖRE İŞ KAZASI