YAŞAM’DAN SAĞLIK

 

Eklem Hareketlerinde Oluşan Kısıtlamalar Kinezyolojik Bantlama İle Önlenebilir

Özel Tekirdağ Yaşam Hastanesi Fizyoterapisti İnci Kahraman, istenmeyen eklem hareketlerinde ve fonksiyonel aktivitelerde oluşan kısıtlanmaların kinezyolojik bantlama ile önüne geçilebileceğini ifade ederek, konuyla ilgili bilgiler verdi.

   Özel Tekirdağ Yaşam Hastanesi Fizyoterapisti İnci Kahraman, “Kinezyolojik Bantlama” hakkında şunları aktardı:

İstenmeyen eklem hareketlerinde ve fonksiyonel aktivitelerde oluşan kısıtlanmaların önüne geçilmesi amacı ile geliştirilmiştir. Uygulamada derinin kaldırılmasıyla cilt ve cilt alti intertisyel alanı genişleterek dolaşım ve hareketi arttırmak hedeflenmiştir. Bunun sonucunda enflamasyon ve ağrıyı azaltmak, performansı geliştirmek, noromuskuler reedukasyonu sağlamak, zedelenmeyi önlemek ve iyileşmeyi hızlandırmak gibi etkilerin oluşması gözlenmektedir. Fizyoterapistler tarafından kullanılan bu tedavi tekniği birçok kullanım alanına sahiptir. Basta kas iskelet sistemi olmak üzere santral ve periferik sinir sistemi sorunlarında da kullanılabilir.

Endikasyonları

Miyofasyal ağrı sendromu

Kas spazmlari

Eklem burkulmalarında ve zorlanmalarında

Postur bozuklukları

Spor yaralanmaları

Skolyoz

Ayak deformiteleri ( halluks valgus, çekiç parmak vb.)

Fiziksel aktivite ve sportif faaliyet oncesi kas ve eklem çevresi dokulara destek vermek suretiyle koruyucu amaçla

Tuzak noropatiler

Doğumsal brakial pleksus lezyonları

Tortikollis

Serebrovaskuler olay

Multipl skleroz

Serebral palsi

Spina bifida

Lenfödem

Konstipasyon

Kontrendikasyonları

Poliakrilat yapıdaki yapıştırıcılara alerji

Açık yaralar

Radyoterapi uygulanmış hassas cilt alanları

Ciddi kardiyak sorunların varlığı

Malignite

Vasküler oklüzyon

Kinezyolojik Bantlamanın

Etki Mekanizmaları

Zedelenme veya aşırı kullanım sonrası kasın elastik özellikleri bozulmaktadır. Bu nedenle kinezyolojik bantlar kasın elastik özelliklerine benzer, yapışkan nitelikte, uygulandıkları deri üzerinde kaldırıcı etkiye sahip ve deri ile dış ortam arasında hava dolaşımına izin verebilecek özellikte tasarlanmıştır. Teknik 3 temel kavrama dayanmaktadır. Bunlar alan , hareket ve soğutmadır. Ağrılı ve enflame kaslar ödem nedeniyle şiştikleri için yer aldıkları bölgede alan daralır. Kinezyolojik bantlama uygulandığında derinin kaldırılması ile cilt ve cilt altı intertisyel alan arttırıldığı için dolaşım ve harekette arttırılmış olur. Dolaşım ve hareketin artması o bölgede enflamasyonun azalmasına başka bir deyişle ilgili bölgenin soğumasına yol açar. Bu şekilde ağrının azaltılması , performansın arttırılması , nöromusküler reedükasyonun sağlanması , zedelenmenin önlenmesi , dolaşımın ve doku iyileşmesinin hızlanması hedeflenir.

Cilt aracılığı ile mekanoreseptörleri uyarmak suretiyle santral sinir sistemine sinyal göndererek uygulanan bölgede pozisyonel bir uyarı yaratmak, fasya dokusunun dizilimini düzeltmek, ağrılı ve enflame bölge üzerindeki fasya ve cilt ve cilt

altı yumuşak dokuları kaldırarak daha fazla alan yaratmak, hareketi

sınırlamak veya arttırmak üzere duyusal uyarı oluşturmak, eksüdayı lenf yollarına yönlendirerek ödemin azaltılmasını sağlamak gibi etkileri söz konusudur.

Kas , bağ , tendon , sinir gibi yapılar üzerindeki baskı ve basınç azaltılarak bu dokularda bir tür inhibisyon oluşturularak gerilim azaltılabilir.

Kinezyolojik Bantların Özellikleri

Cildin özelliklerini yansıtacak şekilde geliştirilmiş ve kalınlığı cildin epidermis tabakasına, esnekliği insan cildinin elastik özelliklerine benzer. Bantlar boyuna mevcut halinin % 55-60’ı kadar uzarken enine esneme özelliği yoktur. Elastik özelliğini 3-7 gün süreyle koruyan bantlar %100 pamuk liflerine sarılı polimer elastik liflerden oluşur.

Yapıştırıcısı parmak izine benzer şekilde dalgalı akrilikten oluşur, lateks içermez ve ısı ile aktive olur. Bandın yapışkan bölgesine dokunmak yapışkanlığı azaltır bu nedenle arka kağıdının çıkarılmasına yeterli özen gösterilmeli, bant katlanmamalıdır. Pamuk lifleri sayesinde vücut nemi buharlaşır ve hızlı kurur. Uygulamadan önce cilt yağ ve nemden temizlenmeli, gerekli ise bölge tıraş edilmelidir. Bandın yapışması için 20-30 dakika gerekir, bu süre içinde terlemeye yol açacak hareketlerden kaçınılmalıdır. Bandın bir kaç gün kalıcılığı vardır ve banyo yapmak ya da yüzmekle bant çıkmaz. Bant ıslandığında havluyla fazla suyu alınmalı, ovalanmamalı ve kuruması beklenmelidir.

Bant çıkarılırken; cilt ve şerit arasına gerilim uygulanması uygundur. Farklı renklerde kinezyolojik bantlar mevcuttur. Ancak koyu renklerin güneş ısısını daha çok emmesine bağlı uygulanan alanda sıcaklık artışı yapması, buna karşılık açık renklerin ise ısıyı yansıtmaya bağlı uygulama altında sıcaklık azalması yapabileceği düşünülmektedir.

Başarılı bir uygulama için hastanın iyi değerlendirilmesi, doğru kasın seçilmesin, bantlamanın hangi amaçla yapılacağının belirlenmesi, uygulanacak kasa doğru pozisyon verilmesi ve bandın geriminin ayarlanması önemlidir. Bunlar tedavinin başarı şansını önemli ölçüde etkiler.

Kinezyolojik Bant Tipinin Seçimi

Kullanılan şeritler I , Y , X , tırmık , ağ veya halka şekli verilerek kullanılabilir. Bant tipinin seçimi tekniğe, hastalığın aşamasına ( akut, subakut veya kronik oluşuna ) , etkilenen bölgeye göre değişiklik gösterir. I ve Y şeritler ağrı ve ödemi azaltmak için, X şerit özellikle iki eklemi içine alan ve maksimum gerilince uzunluğu büyük oranda değişen kaslar için , tırmık şeridi lenfatik drenajı desteklemek amacıyla akut ödemli olan bölgeye uygulanır. Cerrahi girişim sonrası ödemi azaltmak için de uygulanabilir. Ağ şeklinde ki şerit dirsek eklemi gibi çok hareketli bölgelerde, halka şerit de fokal ödemi azaltmak amacıyla kullanılır.

Kullanılan bantların tüm köşelerine yuvarlak şekil verilmesi, kenarların kalkmasını önler, giysilerin giyilmesi ve çıkarılması sırasında ve kişinin hareketi sırasında bandı korur. Bantların başlangıç ve bitiş bölgelerinde ciltte rahatsızlık vermemesi amacıyla germe uygulanmamalıdır. Şeritler farklı tedavi amaçlarına göre farklı gerginliklerde uygulanır. Kinezyolojik bantlama teknikleri de uygulama amacına göre farklılık gösterir.

Kinezyolojik Bantlama Yan Etkileri

 Uygulanan bölgede cilt reaksiyonları görülebilmektedir. Bunlar alerjik reaksiyonlar veya lokal irritasyonlar şeklinde olabilir. Alerjik reaksiyon çoğu zaman bandın yapışkan özelliğini sağlayan poliakrilat yapıştırıcıya karşı gelişir. Daha nadir olarak bandın rengini veren boyaya karşı da ortaya çıkabilir. Allerjik reaksiyon gelişimi bant kullanımı için kontrendikasyon oluşturduğundan böyle bir durum gözlendiğinde bant çıkarılmalıdır.

Uygulanan cilt alanında ve bandın kenarlarında hafif eritem görülmesi bandın fazla gerilmesi veya fazla basınçla uygulanması, yanlış teknik kullanılması, cildin çok ince ve hassas olması, fazla hareketli bir bölgede uygulama , bandın suya fazla maruz kalması , çok uzun süre ciltte kalması gibi nedenlerden oluşabilir. Bant kullanımına bir süre ara verildikten ve cilt yüzeyi normale döndükten sonra bant tekrar uygulanabilir.