GUT HASTALIĞI BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ

 

 

Gut hastalığı hakkında en sık sorulan soruları yanıtlayan Özel Tekirdağ Yaşam Hastanesi Dahiliye Uzmanı Dr. M.Samim Türegün ile bu konudaki son bilgileri ve hastalığın tedavisinin nasıl yapıldığını konuştuk.

Çoğu kişinin anlamakta zorluk çektiği bir konuyu incelemekle başlayalım. Hepimiz tahlillerimizi yaptırmak için hastaneye veya Aile Hekimliği merkezlerine gideriz. Hastalıklarımızı takip veya teşhis için bazı tahliller yaptırırız. Sonuçları aldığımız zaman AKŞ yani açlık kan şekerini anlarız, üre veya kreatininin böbrek fonksiyonlarını gösterdiğini biliriz, kan yağları ve kolesterolü değerlendirebiliriz, hatta karaciğer fonksiyon testlerini de anlarız ancak ürik asidin ne olduğunu bilenlerin oranının çok az olduğunu düşündüğüm için ilk olarak bu konuya açıklık getirmek isterim.

NEDİR BU ÜRİK ASİT ?

Ürik Asit vücudumuz hücrelerinin çekirdeğindeki nükleik asit yapıtaşlarının yapımı ve yıkımı sonrası, ayrıca beslenmemiz sırasında aldığımız öncelikli olarak hayvansal kökenli etlerin hücrelerindeki çekirdekte bulunan nükleik asitlerin metabolizması sonrası ortaya çıkan bir son üründür.

 

Bu ürün sonuçta böbreklerimiz yolu ile idrarla atılır. Normalde üst sınır 6-7 mg/dl’yi geçmemelidir. Bu değerler aşılırsa sağlığımıza zarar vermeye başlar. Ürik Asit ne zaman bu değerleri aşar derseniz bunun ancak iki yolla olabileceğini söylemek mümkün. Birincisi bazı insanlarda aşırı üretilir veya böbreklerimizde ürik asidin atılımı yaşlanma ve çeşitli nedenlerle olan böbrek yetmezliği durumlarında azalır, böylece kanımızda birikir. Bazı kan ve lenf kanseri hastalıklarında da yapımı arttığından kan ürik asit seviyesi yükselebilir. Bazı ilaçlar ve yiyecekler de ürik asit seviyesini arttırabilir.

KANDA ÜRİK ASİT YÜKSELİRSE NE OLUR?

Kanda yükselen Ürik Asit, uzun dönemde eklemlerimizde iltihabi eklem ağrıları ve hastalığına (Gut Hastalığı), Akut Gut Krizine(Podogra), eklemlerimizin çevresindeki dokulara çökerek ağrı ve şekil bozukluklarına (Toföz Kronik Süregen Gut Hastalığı), ürik asitten oluşan böbrek taşlarına ve böbrek hastalığına, damar sertliğinin hızlanmasına neden olur.

Gut hastalığı ortaya çıkmadan ürik asit seviyesinde yükselme tespit edilmişse buna da Hiperürisemi denir ve bu durum, hekiminizi olabilecek hastalıklara karşı uyarır. Ürik asidin vücudumuza zarar vermemesi için gerekli önlemlerin alınma zamanı artık gelmiştir. Amacımız ürik asidi 6mg/dl, daha ideal olarak 5mg/dl altına düşürmek olmalıdır.

GUT HASTALIĞI BELİRTİLERİ VE TEDAVİSİ

Gut hastalığı tipik olarak orta yaşlı erkeklerde, kadınlara göre 4 kat daha fazla oranda ortaya çıkar. Bir gece sağ veya sol ayak baş parmağınızla ayak tarak kemiklerine bağlanan eklemde çok ciddi bir ağrı, bazen şişlik ve kızarıklıkla uyanırsınız. Yürümede zorluk çekersiniz. Bunun adı Podogra yani Akut Gut krizidir. Hastalarının % 90’ında ürik asit seviyesi 7mg/dl’nin üstündedir. Diğer iltihap göstergeçleri de artmıştır ve hastayı hekime gitmeye zorlar. Basit ağrı kesici ve bazı önlemlerle ağrı azalmayabilir. Bazen bu Podogra tablosu oluşmaz, hastada eklem ağrıları ve eklem çevresindeki dokularda küçük topaçlanma şeklinde belirtiler ortaya çıkıp eklem şekil bozuklukları oluşabilir. Ürik Asitli böbrek taşı, böbrek fonksiyonlarında azalma, hipertansiyon ve damar sertliği bulguları ile de karşımıza gelebilir.

Gut tedavisi olan bir hastalıktır, ancak bünyenizdeki Ürik Asidi arttıran bazı alışkanlıklarınızı değiştirerek işe başlamak daha iyidir. Unutmayınız her ilaç yan etkileri de olan maddelerdir ve Gut ilaçları da bu tür ilaçlardandır.  Kanınızda Ürik Asit yüksekliği saptanmışsa amacınız bu değeri 6mg/dl altında tutmak olmalıdır.

 

NASIL TEDBİRLER ALMALIYIZ?

·       Hayvansal gıdalardan et çeşitleri, işlenmiş et ürünleri, özellikle av hayvanı etlerini azaltın; günde 100 mg’ı geçmeyin.

·       Deniz ürünlerinden özellikle karides, istakoz, midye, kalamar gibi ürünleri tercih etmeyin veya azaltın.

·       Şekerli ağır tatlıları ve şekerli meşrubatları azaltın, tercihen kullanmayın.

·       Alkollü içecekleri kullanmayın veya azaltın.

·       Aşırı kilolu veya obez iseniz kilo verdirecek diyet ve sporlar yaparak yaşa ve boyunuza göre ideal kiloya gelmeye çalışın. Vücut Kitle Endeksinizin 24-25 olması idealdir. Vücut Kitle Endeksi  kilonuzun, boyunuzun metre olarak karesine bölünmesi ile hesaplanır.

·       Hipertansiyon, hiperlipidemi ve diğer kalp damar hastalığı riskleriniz varsa dahiliye veya kardiyoloji hekimine başvurarak tedavi sürecinizi başlatın.

·       Kışın 2 litre, yazın aktivitenize ve terlemenize göre 3-4 litre su tüketin.

·       Günde 2 Türk kahvesi, C vitamini ürik asidin böbreklerden atılımını arttırır.

·       Tiazid gurubu diüretikler antihipertansif tedavide sıkça kullanılır. Oysa bu ilaçlar gurubu ürik asidin kanda artmasına neden olabilir. Ancak hipertansiyon daha tehlikeli bir hastalık olduğundan ve tiazid diüretik vermeden kontrol edilemiyorsa dahiliye hekiminize danışmanız gerekir. Hekim bu durumda diüretiği değiştirebilir, kesebilir veya ürik asit yapımını azaltan ilaç ekleyerek bu ilacı devam da ettirebilir.

·       Süt ve mandıra ürünleri, kefir, yoğurt ürik asidi düşürür; kullanın.

Tüm bu tedbirlere rağmen ürik asidiniz 6-7/mg altına düşmüyorsa, Akut Gut Krizi, Toföz Kronik Gut, Guta bağlı böbrek hastalığı, Ürik Asit böbrek taşı, Damar Sertliği gibi komplikasyonlardan korunmak için bir İç Hastalıkları hekimine başvurmanızda yarar vardır.