CHP Tekirdağ Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Dr. İlhami Özcan Aygun, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay tarafından yanıtlanması istemiyle TBMM Başkanlığı’na verdiği soru önergesinde, çiftçiye piyasadan yüksek faiz uygulanmasını gündeme taşıdı. Aygun,  2020 yılı Ocak ayı sonunda normal faiz oranının yüzde 14 iken, aynı dönemde Tarım Kredi Kooperatiflerince çiftçilere yönelik borç erteleme faiz oranının yüzde 18 olarak uygulandığını vurgulayarak, “Çiftçiye yasa gereği düşük faiz uygulanması gerekirken, tam aksine piyasanın üzerinde faiz uygulanmaktadır. Bunun adı üretim düşmanlığıdır” diye tepki gösterdi.

Aygun soru önergesinde, çiftçiye “borç erteleme” ve “takipteki krediler” nedeniyle çok yüksek faiz uygulanmasını soru önergesi ile gündeme taşıdı. Tarım Kredi Kooperatiflerinden çiftçilere kullandırılan kredi miktarının 2019 yılında 8.2 milyar lira iken 2020 yılının Eylül ayı sonuna kadar bu rakamın 7.7 milyar lira düzeyinde olduğuna işaret etti. Çiftçilerin bankalara olan toplum borcunun 89 milyar 11 milyon lirasının kamu bankalarına, 22 milyar 240 milyon lirasının yabancı bankalara, 11 milyar 690 milyon lirasının yerli özel bankalara olduğuna işaret eden Aygun, “2020 Eylül ayı itibarı ile takibe düşen kredi miktarı  da5 milyar 288 milyon liradır. 2015-2020 Haziran tarihleri arasında takipteki kredi oranı iki kat artmıştır. Yani çiftçi borç çeviremez haldedir” diye konuştu.

 

YÜKSEK FAİZ TEPKİSİ!

 

Aygun, Ziraat Bankası’nın tarımsal kredilerde yüzde 20 oranında faizle borç yapılandırmasına da eleştirerek, şöyle devam etti:

 

“Bu kabul edilemez bir durumdur. Borç yükü altında perişan edilen çiftçiler, 2020 yılında da yüksek faizlerle ezilmiştir.  2020 yılı Ocak ayı sonunda normal faiz oranı yüzde 14 iken, aynı dönemde Tarım Kredi Kooperatiflerince çiftçilere borç erteleme faiz oranı yüzde 18 olarak uygulanmıştır. Çiftçiye yasa gereği düşük faiz uygulanması gerekirken, tam aksine piyasanın üzerinde faiz uygulanmaktadır.  Bunu kabul edemeyiz!”

 

 

 

Çiftçinin daha önce uygulanan yüksek faizler nedeniyle borç çeviremez hale düşerek, borçluluk yükünün arttığına işaret eden Aygun, şu örnekleri verdi:

 

“Haziran 2018 tarihli Kararname ile 1 Ocak 2018 ve 31 Aralık 2018 tarihleri arasında Türkiye sınırları içinde meydana gelen aşırı sıcak, sel, su baskını, aşırı yağış, aşırı kar yağışı, don, dolu, kırağı, kuraklık ve yıldırım düşmesi gibi nedenlerle Tarım Kredi Kooperatiflerinden kredi çeken çiftçilerin borcu ertelenmiştir. Büyük doğal felaketler nedeniyle borçlar ertelenirken, Tarım Kredi Kooperatiflerince 2018 borç erteleme faiz oranı yüzde 33 olarak uygulanmıştır. Aynı dönemde normal faiz oranı ise yüzde 30’dur. Çiftçiye ‘düşmanmış’ gibi uygulanan bu faiz oranını kabul etmek mümkün değildir. 2019 Ocak ayı normal faiz oranı yüzde 26 iken, 2019 Nisan ayı borç erteleme faiz oranı da yüzde 30 düzeyinde işlem görmüştür.”

 

“BORÇLAR YAPILANDIRILACAK MI?

 

Aygun, şu soruların yanıtlanmasını istedi:

 

1. Tarım Kredi Kooperatifleri, Ziraat Bankası’nın çiftçilere yönelik tarımsal kredileri “ticari kredi” olarak işleme alması nedeniyle çiftçiden ek faiz alma yoluna gitmektedir. Tarım Kredi Kooperatiflerinin yüzde 12.5 kaynak kullanım ücreti, yüzde 1 bina-bağış fonu, yüzde 1 destekleme fonu adı altında yaptığı icatlar, bu sorundan kaynaklanmaktadır.  Tarım Kredi Kooperatiflerinin, kuruluş amacına uygun şekilde çiftçiye düşük faizli kredi vermesi için ne gibi önlem alacaksınız?

 

2. Tarım Kredi Kooperatifleri, Ziraat Bankası ve diğer özel bankalardan tarımsal kredi kullanan çiftçilerin borçlarını yeniden yapılandıracak mısınız? Bu borçların faizini silip anaparayı 5 yıla bölmeyi düşünüyor musunuz?

 

3. Çiftçilere uygulanan borç erteleme faiz oranı neden piyasanın üzerindedir? Doğal afetlerden dolayı borçları ertelenen çiftçilere uygulanan bu yüksek faizler insani midir? Çiftçinin borç çeviremez hale geldiği düşünülürse, bu faiz politikasından vazgeçilecek midir?

 

4. Takipteki çiftçi kredilerine uygulanan faiz oranı neden normal faiz oranlarından yüksektir?

 

5. Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü’nün depolarındaki fazla et ne olacak? Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin bayramda yoksul kesime dağıtmak için satın almak istediği bu etler, belediyeye verilmemiştir. Depodaki bu etlere ne oldu?